Uw persoonlijk portfolio als sleutel voor succes

Uw persoonlijk portfolio als sleutel voor succes © J.C.Harry van Ingen

De huidige kredietcrisis en de daarmee gepaard gaande berichten dat er rekening moet worden gehouden met massaontslagen zijn alarmerend. Afhankelijk van de sector is men niet meer zeker van zijn of haar baan. Dit geldt niet alleen voor grote bedrijven. Ook het mkb ondervindt op dit moment de gevolgen van de chaotische, financiële situatie. Wanneer deze nare berichten de ronde doen, lijkt het erop of er alleen maar uitstroom is en geen instroom van nieuwe medewerkers. Hoewel er nu ernstige economische problemen zijn, is het niet zo dat er niet eerder moeilijke tijden, zijn geweest, zoals destijds de oliecrisis. Ook in die perioden was er ook nog steeds, zij het minder dan normaal, instroom van nieuwe functies dan wel vervanging bij bestaande functies. Daarnaast is er altijd migratie tussen organisaties geweest. Wanneer het met ene bedrijf slecht gaat, kan het met het andere een stuk beter gaan.

Eigenlijk moeten we aan het werkfront altijd voorbereid zijn op mindere tijden, omdat men snel went aan betere tijden. Mocht het voorkomen dat uw bedrijf in zwaar weer terecht komt, dan kan het ook u treffen dat uw contract beëindigd wordt. Vanuit uw loyaliteit bent u geneigd om uw aandacht volledig op het werk te richten om mee te helpen het tij te keren. Dan komt ontslag als een donderslag bij heldere hemel. Vooral voor 45+-plussers is dit vervelend. Hoewel er enige kentering merkbaar is, mag leeftijddiscriminatie niet, maar gebeurt het helaas nog wel. U bent een harde werker, gefascineerd door uw vak, onbevangen en trouw. Allemaal prachtige kwaliteiten, die een volgende werkgever goed kan gebruiken. Als echter plotseling de zekerheid van een baan wegvalt dan is dit een aanslag op uw zelfvertrouwen en heeft dit invloed op uw profilering. U heeft zich veelal niet hoeven te profileren en daardoor weinig inzicht in uw eigen kwaliteiten. Echter, dit inzicht is goed te verbeteren.

Het betekent dat u zich goed moet voorbereiden op veranderingen en mindere tijden en niet denken dat het u niet zal overkomen. Hopelijk overkomt het u ook niet, maar het inzicht in uzelf en uw vaardigheden dragen bij aan een groter zelfvertrouwen, dat weer zijn weerslag heeft op uw functioneren; natuurlijk bij voorkeur bij uw huidige werkgever.

Het is altijd verstandig om een portfolio van uzelf samen te stellen, deze bij te houden. Een grafisch ontwerper bijvoorbeeld, heeft altijd een map bij zich met voorbeelden van het uitgevoerde werk. Daarin worden de stijl en de producten zichtbaar gemaakt. Met een dergelijke map gaat hij of zij langs diverse potentiële klanten om zich daarmee voor te stellen, maar ook om te onderzoeken of de stijl van werken overeenkomt met de voorkeur van de potentiële opdrachtgever en er mogelijke opdrachten in het verschiet liggen. Van een grafisch ontwerper is wel duidelijk wat er in een portfolio moet, maar voor een kenniswerker of manager is dat niet meteen helder.

Wat kan er zoal in een portfolio opgenomen worden? Kort gezegd, alles waarin beeldend en concreet wordt weergegeven wie u bent, wat u bent, wat u te bieden heeft, wat uw werkwijze is en als gevolg daarvan de aansprekende resultaten van uw inspanningen. Het meest voor de hand liggende document is natuurlijk uw curriculum vitae, waarin u een overzicht geeft van wat u hebt gedaan. Daarnaast is een resumé aan te bevelen, waarin u in meer kwalitatieve bewoordingen aangeeft, wat u op basis van uw kwaliteiten en vaardigheden, wilt gaan aanpakken. Voorts kunnen er projectbeschrijvingen in of andere documenten waaruit uw capaciteiten blijken. Of praktische voorbeelden, bijvoorbeeld vanaf het internet gehaald, waar u zich mee wil bezig houden. Het is niet de bedoeling om al deze documenten in een gesprek te overhandigen, maar vanuit een portfolio kunt u wel gericht over toekomstig werk praten. Uw portfolio levert de juiste gesprekstof op. U zult merken dat de herinnering aan het gesprek hiermee lang levend blijft en uw gesprekspartners zich een duidelijk beeld van u kunnen vormen als mens, functionaris en maar ook van uw wensen. Dit is toch uiteindelijk het doel. Voorts komt u over als aanbieder in plaats van vrager. In de laatste rol bent u erg kwetsbaar.

Een portfolio is een levend document, dat steeds weer verbeterslagen kent op basis van contacten die u over de inhoud hebt en de nieuwe inzichten die u daarbij opdoet. Hoe uw portfolio eruit moet zien, is natuurlijk geheel afhankelijk van uw eigen smaak en creativiteit. Doet u maar eens een vergelijkend “warenonderzoek” met brochures of andere uitingen van bedrijven. Op deze manier kunt u op goede ideeën komen.

De kans dat men via een vacature aan het werk komt, is doorgaans kleiner dan via netwerken. Bij het netwerken is uw portfolio erg praktisch. Mocht u toch via een vacature op gesprek mogen komen, dan is uw portfolio natuurlijk evenzo bruikbaar.

Uw aanbod moet aansluiten op vragen uit en de behoefte in de markt. Daarom is het van belang om na te gaan wat er in uw vakgebied speelt en waar behoefte aan is. Met andere woorden persoonlijke marketing. De behoefte kan te maken hebben met de functie of met nieuwe ontwikkelingen. Met uw aanbod kunt u vanuit uw eigen netwerk en met doorverwijzingen personen gaan benaderen. Ter kansvergroting is het verstandig om dit geografisch ruim te doen, ook al wilt u het liefst in uw eigen regio werken. Een vliegende kraai heeft altijd wat, is het gezegde.

Wanneer het in het begin niet meteen lukt, moet u niet te snel teleurgesteld zijn. U moet wel vasthoudend zijn, op een vriendelijke manier doorvragen en blijven “tijgeren”. Het kost in elk geval tijd voordat u een nieuwe klus heeft. Na kortere of langere tijd is er bijna altijd weer een plek waar u inpast. Verder moet u niet te veel focussen op een (vaste) aanstelling in loondienst. Sommige bedrijven nemen tegenwoordig alleen zzp-ers in dienst of werken vooral met projectenaanstellingen.

Hoewel het flinke inspanning kost om uw portfolio samen te stellen, is het resultaat erg profijtelijk. Het geeft u meer inzicht in uzelf, het levert u zelfvertrouwen op, u wordt nog trotser op wat u gepresteerd heeft, wat u kunt gaan presteren en u leert uw marktwaarde kennen. In feite kunt het u beschouwen als een persoonlijk ondernemingsplan.

Ik wens u een prachtig portfolio met een passend resultaat toe.

KIJK op het noorden, maart 2009, 347, pagina 81